Khi bắt đầu hành trình quản lý tài chính cá nhân, và xây dựng tài sản, chúng ta nên hiểu rõ một số thuật ngữ tài chính cơ bản cả tiếng anh và tiếng việt để mỗi lần gặp những thuật ngữ này trong các bài báo, sách vở, chúng ta không cảm thấy bỡ ngỡ.
Lời khuyên của tôi là nên ghi nhớ cả thuật ngữ bằng tiếng anh vì đó là ngôn ngữ toàn cầu và khi bạn muốn tìm hiểu thêm về một khái niệm, bạn có thể tra cứu từ rất nhiều nguồn bằng tiếng anh.
Vậy chúng ta bắt đầu nhé:
- Tài sản ròng – Net Worth : Tài sản ròng là thước đo sức khỏe tài chính mà mức độ giàu có của bạn. Tài sản ròng = tổng tài sản trừ đi phần nợ. Nếu tài sản ròng của bạn ở mức dương và có tốc độ tăng trưởng đều đặn, đây là một dấu hiệu cực kỳ tốt. Có nhiều người có thể có nhà, có xe , nhưng nhà cửa xe cộ có thể do họ đi vay ngân hàng, khi tính toán tài sản ròng của họ là âm. Như vậy không được coi là có sức khỏe tài chính tốt và giàu có.
- Ngân sách – Budget : Đây là một dạng như bản báo cáo thu chi của doanh nghiệp, nhưng nó dành cho cá nhân. Ngân sách sẽ bao gồm thông tin về thu nhập, chi tiêu, đầu tư trong một khoảng thời gian. Theo dõi ngân sách hàng tháng sẽ giúp chúng ta hiểu rõ được đường đi của tiền và giúp hoạch định tài chính cho tương lai dễ dàng hơn.
- Khẩu vị rủi ro – Risk Tolerance / Risk appetite: khẩu vị rủi ro là mức độ rủi ro mà mỗi cá nhân có thể chấp nhận để đạt được mục tiêu về đầu tư. Khẩu vị rủi ro này khác nhau ở mỗi cá nhân, phụ thuộc vào giới tính (nam giới thường có khẩu vị rủi ro cao hơn nữ giới), lứa tuổi (người trẻ có khẩu vị rủi ro cao hơn người già), hoàn cảnh tài chính (người có nợ nhiều thì thường có khẩu vị rủi ro thấp hơn) v.v. Mỗi một quyết định đầu tư cần được thông suốt với khẩu vị rủi ro này.
- Phân bổ tài sản – Asset Allocation : là việc bạn phân chia tài sản của bạn vào các loại hình đầu tư, tiết kiệm, bảo hiểm khác nhau phụ thuộc vào khẩu vị rủi ro. Người có khẩu vị rủi ro cao sẽ phân bổ tài sản vào các loại tài sản có mức độ rủi ro cao và khả năng thu lợi nhuận lớn hơn, và ngược lại.
- Lãi về vốn –Capital gain : Lãi về vốn = giá tài sản hiện tại – giá mua. Hiểu nôm na là phần chênh lệch (tiền lãi) khi bạn mua và bán tài sản. Ví dụ bạn mua 1 cổ phiếu giá 20$, khi bán bạn bán với giá 25$ , thì 5$ này là lãi về vốn (trước các loại chi phí)
- Cổ tức- Dividend: Khi bạn mua cổ phiếu một công ty, tùy vào tình hình làm ăn, nếu công ty làm ăn thuận lợi và chia lãi cho các cổ đông thì phần lãi trên mỗi cổ phiếu này được gọi là cổ tức. Phần lãi này sẽ khác với capital gain. Do đó khi đầu tư cổ phiếu và giữ một thời gian đủ dài, bạn thường sẽ có hai loại lãi đến từ cổ tức và lãi về vốn.
- ETF- chứng chỉ quỹ ETF : quỹ hoán đổi danh mục: đây là quỹ hoạt động mô phỏng theo sự biến động của một chỉ số tham chiếu, như chỉ số chứng khoán. Với sản phẩm quỹ ETF, nhà đầu tư sẽ đầu tư vào một rổ chỉ số, dễ theo dõi và giúp đa dạng hóa rủi ro (bù lại tiềm năng lãi về vốn cũng thấp hơn)
- Bull / Bear Market: thị trường bò (bull) là thể hiện tình trạng khi thị trường tăng trưởng, nhà đầu tư lạc quan vào triển vọng của nền kinh tế. Thị trường gấu (bear) là khi thị trường trong đà suy giảm, nhà đầu tư có cái nhìn bi quan vào nền kinh tế và họ thường trú ẩn tài sản trong các loại tài sản có tính ổn định cao (vàng, trái phiếu..)
- Đầu tư và Đầu cơ – Investment vs Speculate: đây là hai khái niệm hay gây tranh cãi (thường những người mua bán cổ phiếu ở VN theo hình thức trading – mua đi bán lại trong thời gian ngắn không ai nhận mình là đầu cơ cả). Theo quan điểm của tài chính chính thống, đầu tư là việc để tiền vào một loại tài sản trong một thời gian dài với hy vọng tài sản lên giá do giá trị thặng dư được tạo ra. Đầu tư đòi hỏi việc nghiên cứu về tài sản, đánh giá rủi ro, tiềm năng của tài sản. Đầu cơ là hành động mua bán tài sản (cổ phiếu, nhà đất..) trong thời gian ngắn (một ngày, một tháng..) với mục đích ăn chênh lệch giá.
- Lãi kép- Compounded interest : số tiền lãi được tính trên cả số dư và số lãi (chúng ta hay gọi với tên lãi mẹ đẻ lãi con).
Trên đây là một số thuật ngữ tài chính hết sức cơ bản trong mảng tài chính cá nhân, hy vọng giúp ích cho các bạn đang tìm hiểu mảng tài chính hoặc học cách quản lý tài chính cá nhân hiệu quả hơn.
Thân
Hi there, thanks for reading ! If you're interested in exploring more of my website, be sure to check out my other blog categories, where you'll find a wealth of information on a variety of topics. And if you're looking for some personalized guidance on mindset or money management, I'd love to help. Feel free to reach out to me for coaching services. I'm here to support you on your journey to living an intentional life. If you want to take your financial journey to the next level, and make extra income? Sign up for our free 7-day blog course and sign up to access to our free resources library (link below) ! It's packed with tips, tools, and templates to help you achieve financial freedom. Sign up now and let's make it happen!
Leave a Reply